Circulair bouwen

Bij circulair bouwen gaat het niet over het bouwen van cirkels. Circulair bouwen wil zeggen: de toegepaste materialen in een nieuw gebouw moeten onderdeel gaan uitmaken van een kringloop. Niks hoeft ooit bij het afval gegooid te worden. Dat vraagt om een totaal andere manier van denken en bouwen.

Pas fietste ik door Duiven. Toevallig kwam ik langs het gebouw van energienetbeheerder Liander. Het bouwwerk oogt nieuw en fris en totaal anders dan alle andere panden op industrieterreinen die ik ken. Een maand eerder woonde ik een lezing van het New Builders netwerk bij, door de architect van dit gebouw. Hij toonde daar een plaatje van een groep geclusterde gebouwen zoals ze er vaak uitzien op een industrieterrein. Oud, rommelig en aan elkaar geklust door de eerste de beste klusser. De opdracht van Liander aan de architect was: sloop en dan nieuwbouw.

De architect stelde voor in kaart te brengen wat in en om de gebouwen aanwezig was aan verschillende materialen. In plaats van sloop bleek het zeer interessant de panden te strippen en de materialen te hergebruiken. Dit heeft de opdrachtgever in elk geval 1 miljoen euro gescheeld in de kosten.

En het levert meer dan alleen geld op. Zo zijn er bijvoorbeeld mensen ‘met afstand tot de arbeidsmarkt’ ingezet voor de meer eenvoudige klussen tijdens de bouw. Ook werd een achtbaanbouwer betrokken bij de bouw van het dak. Zo’n achtbaanbouwer rekent namelijk aan constructies met het doel zo min mogelijk staal te gebruiken, terwijl een staalbouwer erbij gebaat is zoveel mogelijk staal toe te passen. Dit alleen al leverde een vermindering op van 30% in het gebruik van staal. De geplaatste toiletpotten komen uit 1985 en zijn vintage beige. De oude werkkleding van medewerkers is verpulverd en verwerkt tot isolatiemateriaal. Van de oudbouw is 80% opnieuw ingezet bij de nieuwbouw.

Als belangrijke kers op de taart zijn alle gebruikte elementen vastgelegd in een materialenbibliotheek. Houdt de functie van het pand op te bestaan, dan kan elk onderdeel een nieuw plekje krijgen in een volgend gebouw. Het bouwwerk is een grondstoffenbank geworden. De kringloop is rond.